Mizan, muhasebede kontrol aracı olarak kullanılan, hesapların belli tarihlerde tekrar incelendikten sonra, Defter-i Kebir bakiyelerinin bir tabloya toplu bir şekilde yazılmasıyla oluşan özet bir tablodur. Mizan, hesapların gerçek duruma uygun olup olmadığını, kurallarına göre çalıştırılıp çalıştırılmadığını da denetlememize yardımcı olur.
Kesin Mizan ise; Dönem sonu işlemleri ile ilgili yevmiye ve defterikebir kayıtları yapılarak hesapların Defter-i Kebir bakiyeleri, envanter sonuçlarına göre düzeltildikten sonra yani dönem sonu ile ilgili kayıtlardan sonra düzenlenen mizandır.
19.01.2011 gün ve 27820 sayılı resmi gazetede yayınlanan 403 Sıra Sayılı VUK Genel Tebliği uyarınca; bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin 2010 ve takip eden yıllara ait kesin mizanlarını elektronik ortamdan gönderme yükümlülüğü getirilmiştir.
Dolaysıyla da bilanço esasına tabi mükelleflerin defterlerini tutan meslek mensuplarına yeni bir bildirim ve yeni bir iş yükü getirilmiştir.
Söz konusu tebliğde de belirtildiği üzere Kesin mizan bildirimini Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri elektronik ortamdan yapmak zorundadırlar.Ancak bilanço esasına göre defter tutmakla birlikte faaliyet konuları itibariyle farklı muhasebe tekniği kullanmak zorunda olanlar bu bildirimi yapmayacaktır.
Kesin Mizan Bildirimini vermek zorunda olan Gelir Vergisi mükellefleri Mart ayında Kurumlar Vergisi mükellefleri ise Nisan ayında elektronik ortamdan vereceklerdir,posta yoluyla veya elden yapılan bildirimler kabul edilmeyecektir.
Bildirim mükellef tarafından yapılıyorsa; bildirimi düzenleyen kısma mükellef kendi bilgilerini, YMM tarafından yapılırsa düzenleyen kısmına ilgili meslek mensubunu meslek mensubu yoksa mükellefin bilgilerini, SM veya SMMM tarafından gönderiliyorsa düzenleyen kısmına bildirimi düzenleyen SM veya SMMM kendi bilgileri yazmaları gerekmektedir. YMM ile sözleşmesi bulunanlar YMM bilgilerini de girmeleri gerekmektedir.
Bildirimi Düzenlerken uyulacak kurallar da Maliye Bakanlığı tarafından açıklanmış olup bu kurallar ise;
- Bildirimde sadece kullanılan hesaplara ait bilgi girilecek olup; kullanılmayan hesaplara ait bilgi girilmeyecektir.
- Bir hesap kodu sadece bir kez yazılacaktır.
- Bakiyelere kesinlikle negatif değer girilmeyecektir.
- Kesin Mizan Tablosunda kalan verecek yada kalan vermeyecek hesaplar için oto kontrol sistemi açılmış olup; örneğin kasa bakiyesi alacak bakiyesi vermişse buna izin verilemeyecektir. Aynı şekilde Verilen Çekler Hesabı borç bakiyesi vermişse izin verilmeyecektir.Bildirimin gönderilmesinde uygulanacak kuralların detaylarına ve kesin mizan tablosunda kalan verebilecek/veremeyecek hesaplar tablosuna https://ebeyanname.gib.gov.tr/index.html adresinden ulaşabilirsiniz.
Bildirimle ilgili düzeltmelerde 213 Sayılı VUK’nun mükerrer 355. maddesi uyarınca işlem yapılacaktır. Bildirime ilişkin düzeltme 10 gün içinde yapılırsa herhangi bir ceza kesilmeyecek olup; 15 gün içinde verilmesi halinde kesilecek Özel Usulsüzlük cezasının 1/5 oranında ceza kesilecektir. Birinci Sınıf Tüccarlar için 2011 Yılında uygulanacak Özel Usulsüzlük cezası 1.070 TL’dir.
Tebliğin yayımlanması ile birlikte bilanço esasına tabi gelir vergisi mükelleflerinin gelir vergisi beyannamesi ekinde yer alan “Performans Derecelendirme Bildirimi” ve kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan “Mali Bilgiler” bölümleri beyanname ekinden çıkartıldı.
Sonuç olarak; Bu tebliğ ile yapılan düzenlemeden önce tek düzen hesap planının gözden geçirilerek eksiklikleri giderilmesinde fayda vardır.Şu an kullanılan e- beyanname ekinde verilen bilançoların da güncellenmesi yerinde olacaktır. Maliye bu veya benzeri tebliğ taslağını yayınlamadan önce, TÜRMOB’un görüşünü kesinlikle almalıdır. İlerleyen günlerde bu konu ile ilgili bir çok sorunla karşılaşacağımız kesindir. Bu yüzden 2010 yılının geçiş yılı (zorunlu olmadan) olarak kabul edilip 2011 yılı bildirim bilgileri için bu uygulamaya başlanılması yerinde olacaktır. Şubat-2011
