Hüseyin BOZKURT

Yeminli Mali Müşavir

huseyinbozkurt@hotmail.com

                      HANGİ STOPAJ ORANLARI UYGULANACAK ?

           Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 21.06.2006 tarih ve 26205 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

            Stopaj oranlarında yapılan değişikliklerden en önemli iki tanesi aşağıda belirtilmiştir. Bu stopaj  oranlarının uygulamasında tereddütler olduğu için bu yazıya konu edilmiştir. 5520 sayılı yasanın 15 inci maddesinde 1 inci bendine göre;

            Kamu idare ve kuruluşları, iktisadî kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, ziraî kazançlarını bilânço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler; kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları aşağıdaki ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben % 15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar:

           a) Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemelerinde,

           b) Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinde

            KVK’nun 15. maddesinin 4.fıkrasında, Bakanlar Kurulu’nun maddede yer alan tevkifat oranlarını sıfıra kadar indirmeye veya KV oranına ( %20) ye kadar yükseltmeye yetkili olduğu belirtilmiş ve bu kanunun 30.maddesinin 8.fıkrasında da Bakanlar Kurulu’nun maddede yer alan oranları sıfıra kadar indirmeye veya bir katına artırmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

            Yukarıda (a ) ve (b) bentlerinde belirtilen konularla ilgili yapılacak olan stopaj oranları, Bakanlar Kurulu tarafından yeni bir oran belirlenene kadar karışıklıklara yol açmamak üzere;  kanuna eklenen geçici 1.maddenin 4.fıkrasında ”  Bakanlar Kurulu tarafından yeni kararlar alınıncaya kadar 193 sayılı GVK’nun 94 ve 5422 sayılı KVK’nun 24.maddesine istinaden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen tevkifat oranlarının, 5520 sayılı kanunun 15 ve 30.maddesinde belirlenen yasal sınırları aşmamak üzere, geçerliliklerini koruyacağı ifade edilmiştir.

            Yazımıza konu senelere sari inşaat işi stopajı ve kooperatiflere ait stopaj kanunun 15.maddesini ilgilendirmektedir.

15.maddedeki yasal sınır %20’dir. Bakanlar Kurulu henüz bir oran belirlemediğinden,  geçici madde hükmüne göre, eski oranlar yasal üst sınırı %20’ yi geçmemek üzere uygulanacaktır.

            Yani, kooperatiflere ait taşınmazların kiralamasında eski oran %22 uygulanacaktır. Ancak geçici maddeye göre üst sınır %20’yi aşmayacağından Bakanlar Kurulunca  oran açıklanıncaya kadar yeni uygulamada %20 stopaj yapılacaktır. Ancak uygulamada bir kısım mükellefler eski oran %22, bir kısım mükellefler ise %15’i diğer bir kısımda %20’yi uygulamaktadır. Doğrusu %20’dir.

 Öte yandan, taahhüt konusu yıllara yaygın inşaat ve onarma işleri ile iştigal eden kurumlara bu işler nedeniyle yapılan ödemeler üzerinden 15/1-a maddesine göre her ne kadar stopaj oranı %15 belirlenmişse de; yukarda alınan geçici madde hükmüne göre Bakanlar Kurulunca oran belirleninceye kadar GVK’nın 94.maddesindeki eski oran olan %5 uygulanacaktır.

Gelir İdaresi Başkanlığı bu konudaki görüşünü 28/06/2006 tarih KVK-1/2006-1/Kesinti Uygulaması-1 sirkülerinde açıklamıştır.