Hüseyin BOZKURT
Yeminli Mali Müşavir
huseyinbozkurt@firatymm.com
AŞ’LERDE YÖNETİM KURULU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER
Yeni Türk Ticaret Kanununda yapılan önemli değişikliklerden
biri de; anonim şirketlerdeki yönetim kurulu ile ilgilidir. Kanunun 359 uncu
maddesinde yapılan değişikliğe göre; mevcut yapıdan çok farklı olduğunu
söylemek mümkün. İlk önemli değişiklik yönetim kurulu üye sayısı ile ilgilidir.
Eski yasada yönetim kurulu en az üç kişiden teşekkül etmekteydi. Yeni yasa ile
bu sayı bir kişiye kadar düşmüştür. Tek kişilik anonim şirket kuruluşuna da
izin verilmesine paralel olarak tek kişilik yönetim kuruluna da izin
verilmiştir.
Öte yandan, yeni yasa
ile; şirketlerin kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilmesi için profesyonel
bir yönetimin amaçlandığı ve yönetimde şeffaflığın getirilmek istendiği
görülmektedir. Bu amaçla yeni yasayla aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
1-Yönetim Kurulu üyelerinin mutlaka pay sahibi olması kaldırılmış
olup, bu uygulamayla yönetim kuruluna uzman ve profesyonel çalışanlarında
yönetime katılması sağlanmıştır.
2-Yönetim Kuruluna toplantıları
ve aldığı kararlarını kaydetmek üzere noterden açılış ve kapanış tasdiki
yapılan bir “ Yönetim Kurulu Karar
Defteri” tutulması zorunluluğunu getirmilştir.
3-Yönetim Kuruluna tüzel kişi
ortakların temsilcilerinin de girişi sağlanarak, tüzel kişi ortakların
yönetimde söz sahibi olması sağlanmıştır.
4-Yönetim Kurulu üyelerinden en az birinin
Türkiye’de ikamet etmesi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması zorunluluğu
getirilmiştir. Söz konusu hüküm yabancı şirketlerin sorumluları hakkında hukuki
ve cezai hükümlerin uygulamasına olanak sağlayacağı düşünülmüştür.
5- Farklı bir değişiklikte yönetim
kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılmasına olanak sağlanmıştır. Bu
hükümle; yabancı sermayeli şirketlerin, yönetime seçilmiş yabancı ortakların
ülkesinden elektronik olarak yönetim kurulu toplantısına katılma olanağı
sağlanmıştır.
6- Yönetim Kurulu üyelerinin
sorumlulukları açısından, kurul üyelerinin kusurlarının derecelendirilmesini
esas alan bir yöntem kabul edilerek, yeni
bir müteselsil sorumluluk anlayışı belirlenmiştir.
7- Bir başka değişiklikle, yönetim
kurulunun dörtte birinin yüksek öğrenim görmüş kişilerden olması zorunluluğu
getirilmiştir. Bu zorunluluk ile şirket yönetimlerinin profesyonel ve bilgi
seviyesi yüksek bir yönetime kavuşturulması amaçlanmıştır. Ancak, bu kural tek
üyeli yönetim kurullarında uygulanmayacaktır.
8- Yasanın 361 inci maddesi uyarınca; yönetim kurulu
üyelerinin şirkete verecekleri zararlarla ilgili isteğe bağlı bir sigorta
mekanizması öngörülmüştür. Bankalar, finansal kiralama, faktoring, finans
şirketleri ile SPK na tabi ve halka açık şirketlerde bu sigorta zorunlu
tutulmuştur. Bu kurumlar şirket sermayelerinin %25 ini aşan bir bedelle sigorta
ettirilmiş ise; SPK ve borsa bültenlerinde yayımlanması gerekir.
Bu
değişikliklerin hemen hepsi 01.07.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek
olup,
uygulamanın detayları hakkında önümüzdeki günlerde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
tarafından uygulamalarla ilgili mevzuatlar yayınlayacaktır. Şirketlerin bu
hususlarda duyarlı ve sekiz ay kadar bir zamanın çabuk geçeceği ve hazırlıklara
başlanması gerektiğini öneririz. Ayrıca konuya duyarlık gösterilerek
yayımlanacak detaylara göre hareket edilmesi şirketlerin yararına olacaktır.
|