Hüseyin BOZKURT
Yeminli Mali Müşavir
huseyinbozkurt@firatymm.com
TÜRK TİCARET KANUNUNDA DEĞİŞİKLİKLER
1956 Yılından beri uygulanan Türk Ticaret Kanunu (TTK); 14.01.2011 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe
giren ve 1534 maddeden oluşan 6102 sayılı yeni yasa ile köklü değişikliğe
uğramıştır. Bu değişikliklerden bahsetmeden önce bu yasa neden değişmiştir ona
bakmak lazım. Bu
yasanın değişmesinin en önemli amaç ve sebebi; 1980 yılından beri dış dünyaya
serbest piyasa ekonomisi ile açılmış bulunan Türkiye’nin hem ekonomisi büyümüş
hem de söz sahibi olmaya başlamıştır. Bu fonksiyonlarını sürdürmek, dünya
piyasalarının bir parçası olarak kalabilmek, bu piyasalarda aynı dili konuşmak,
Türk firmalarının rekabet güçlerinin korumak ve etkin pozisyonda kalmalarını
sağlamak ve dünya firmalarıyla ortaklıklar kurmalarını sağlamak için bu yasal
değişiklikler eksik bile olsa yerinde olmuştur. Zira bu değişiklikler
yapılmasaydı küreselleşen dünya ekonomisinde Türk şirketleri ve ekonomisi
geride kalacak, küreselleşmeden kötü etkilenecek ve olumsuzluklar yaşayacaktı.
AB mevzuatına uyum çerçevesinde de bu değişiklikler zorunlu hale gelmişti. Yeni
Ticaret Kanunu, incelendiğinde; yapılan
değişikliklerin ana teması beş konuda yoğunlaşmaktadır. Bunlar;
-Küreselleşme,
-Şeffaflık,
-Denetim,
-Kurumsallaşma,
-Finansal raporlama.
Belirtilen beş başlıkta
sayılan konulara yönelik yapılan değişiklikler sonucu; Uluslararası Finansal
Raporlama (UFRS) sistemleri ile uyumlu, denetimden geçmiş, kamuya açıklanmış ve
profesyonel işletme yönetimi tarafından
imzalı mali tablolar sayesinde Türk firmaları dünya piyasalarında kendini daha
kolay anlatabilecektir. Bu değişiklikler olmasaydı gerçekten Türk ekonomisi ve
firmaları rekabet gücünü kaybedecek ve piyasalardan silinecekti. Hatta bu
değişiklikler sonucu yasaya erken uyum sağlayan firmalar ile uyum sağlamakta
geciken firmalar arasında bile fark olacaktır. İç piyasada bile etkisini
gösterecektir.
İşte, yukarıda düzenlemenin
temel ayaklarını gösteren bu beş konudaki
gelişmeyi sağlamak için değişikliğe uğrayan TTK maddelerinden önemli
olanlarını, bu köşede önümüzdeki günlerde açıklayacağız. Yasa 1534 maddeden oluşan çok
geniş bir yasadır. Yasa maddeleri başlı başına kalın bir kitap şeklindedir.
Hatta kanunun uygulaması ile ilgili ayrı bir yasa çıkarılmıştır. Bu kadar yüklü
bir mevzuatı bir yazıyla anlatmak mümkün değil. Ancak, eski yasada meydana
gelen değişiklikleri sadece açıklayarak anlatmak bir kitap konusunu oluşturur.
Önümüzdeki haftalarda açıklayacağımız önemli değişikliklerden bazıları şunlar
olacak: 1-Ticari defterlerin açılış ve kapanış
tasdikleri konusu 2-TTK’na göre envanter
uygulaması
3-Şirketler
topluluğu kavramı nedir? Nasıl olacak?
4-Şirketlerin
kuruluş belgeleri neler ve nasıl saklanacak
5-A.Ş. ve LTD. şirketlerinde
asgari sermaye tutarı nasıl olacak?
6-Tek kişilik
şirket uygulaması
7-Şirket
ortaklarının şirketten borçlanması mümkün mü? Yasal riskler? İstisnalar.
8-Sermaye koyma
borcu bakımından yeni düzenleme
9-Yönetim Kurulu
nasıl olacak, nasıl çalışacak, nasıl kayıtlar tutulacak? Nasıl ücret alacak?
10-Yönetim
Kurulunun şirkete zarar vermesi ve zararı sigorta ettirme
11-Bir araya
gelmeden online genel kurul yapılmasının esasları
12-Küçük ortakların
haklarının korunmasına ilişkin düzenlemeler
13-Azınlık
hissedarlar hangi hakları kullanabilirler?
14-Sermaye Şirketlerinde
WEB sayfası zorunluluğu, sitede yayımlanacak bilgiler ve ceza uygulaması
15-Şirketlerde
denetçi uygulaması, zorunlu ve özel denetim, denetimin yönetimdeki
fonksiyonları
16-Hangi defterler ne
kadar süre saklanacak, saklanmazsa ne olacak?
17-İşletme defteri
uygulaması sona erecek, Bilançoya geçiş esasları,
18-Şirketlerde hangi defterler, kim
tarafından, nasıl tutulacak,
19-Ticari Defterlerin
Türkiye Muhasebe standartlarına (TMS) göre tutulma esasları,
20-Mali tablolar
(bilanço,gelir tablosu, kar dağıtım tablosu vb) uluslar arası Finansal Raporlama
esasları, 21-Raporlama
Standartlarına (UFRS) göre düzenlenme
esasları.
Bu önemli değişikliklerin bir kısmı 2012 yılında,
bir kısmı da 2013 yılında yürürlüğe
girecek olup, son günler beklenmeden konuların şirketinizi nasıl etkileyeceği
üzerinde çalışma başlatılması yerinde olacaktır. Oluşturulacak takvim, şirketleri
ileride zor durumda bırakmayacaktır. Ancak, bazı hususların genel esasları
belli olmakla birlikte ayrıntıları Sanayi ve Ticaret Bakanlığının çıkaracağı
bir dizi yönetmeliklerle netlik kazanacaktır.Bu husus da göz önünde
bulundurulmalıdır.
Yeni Ticaret Kanunun bütününe bakarak şunu söylemek mümkün: Artık,
büyümek isteyen, varlığını devam ettirmek isteyen, gelecek nesillere bırakılmak
istenen şirketlerin; gerek ticaret kanunu ve gerekse onun çerçevesini çizdiği şeffaf, kurumsal ,her bakımdan uluslar arası
standarda sahip ve denetlenmiş bir firma oluşturmaları gerekir. Yoksa
küresel ekonomik dünyada ayakta durmak
mümkün görünmemektedir. TTK bir fırsat olup, şirketlerin risk almaması ve
ileride karşılaşacakları sorunları yaşamamaları için TTK’nu iyi irdelemeleri
gerekmektedir.
|
