Hüseyin BOZKURT
Yeminli Mali Müşavir
huseyinbozkurt@firatymm.com
YÖNETİCİ VE FİNANS
İş hayatında ne iş yaparsak yapalım içinde, yönetim ve finansmanın olmadığı bir iş yoktur. Her geçen gün iki kavram da önem kazanmaktadır. İşletmelerin finans ihtiyaç ve sorunları üst yöneticilerin çok zamanlarını almaktadır.
Yönetici sabah işe gelir, önünde bir ödemeler listesi ancak, tahsilât listesi bu ödemeleri karşılamamaktadır. Rakam olarak karşılasa bile, bazı alacaklar alınamayınca borçlar da ödenememektedir. Mesainin daha ilk saatlerinde finansman açığı ve sorunu; güne damgasını vurur ve yöneticinin motivasyonunu alır gider. Düşünün her gün dönen çekler, gelmeyen havaleler, alacaklıların susmayan telefonları, bankaların limit ve teminat işlemleri, müşterilerin gününde ödenmeyen borçlarının vadesini uzatma istekleri… Avukat, icra, noter ihtarı… Her gün yeniden değerlendirilen müşteriler… Daha neler neler…
Günün ilk ışıkları ile bu renkli ve stresli işleri yaşamayan yönetici yok gibi. Tüm bunlardan sonra yönetici, finansman dışındaki birimlerin işlerine de zaman ayıracak ve kafa yoracaksınız.Üst yöneticisiniz..! Şu işi nasıl yapacağım diye soracağınız kimse yok. Her işlem ve çözülemeyen iş masanıza geliyor. Çok güçlü olmalısınız. Bir finansman değil, üretim, pazarlama, sevkıyat, muhasebe, arge, yatırım, insan kaynakları, müşteri ilişkileri. Çalışanların motive edilmesi, birimler arası ilişkiler ve koordinasyon hepsinin sizin kararınıza, gülümsemenize ve mesainize ihtiyacı var. Tabi bir aileniz var. Arkadaşlarınız var. Herkesten çok güçlü ve akıllı olmak zorundasınız.
Tüm bunların üstesinden gelmek için; sizi stres eden, gün içinde yoran ve kısır bir döngüye dönüşen ve her gün aynı şeylerin yaşandığı finans işlemlerinin bir düzene kavuşması sizi rahatlatacaktır. Zira, bir sorun her gün büyüyerek üzerinize geliyor ise sizden bir şeyler alıp götürüyor, enerjinizi tüketiyordur. Başka bölümlere ve işlere zamanınız ve enerjiniz kalmamaktadır.
FİNANSAL VERİLER..!
Ekonomik ve finansal göstergelerin çok değiştiği bir ekonomide; bu bilginin güncelliği ve finansal verilerin elde edilmesi ve yorumlanması önem taşır. İşletme sahiplerinin ve yöneticilerinin alacakları kararlarda ve firma kaynaklarını doğru yönlendirmede kullandıkları unsurlar finansal verilerdir. Bunları işletme içi ve dışı veriler olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Bunlardan dış veriler; dünya da ve ülkemizde finans hareketleri, döviz ve borsaların durumu, yabancı sermaye hareketleri,iç ve dış kredi maliyetleri vb. enformasyonlardır. Bunları devamlı takip etmek gerekir.
İç veriler ise işletmenin kendi işinin çapı, satış stratejileri, öz kaynakların durumu, yatırım fizibiliteleri, gelecekle ilgili yatırım ve işletme kararları vb iç verileri oluşturur.
Yönetici öncelikle ne yapacağını bilmelidir ki; bunu hangi para (kaynak) ile yapacağını da düşünebilsin. O halde önce neler yapacağını iyi planlamalıdır. Sonra bunun için gerekli finansı hesaplamalı ve bunun kaynağını düşünmelidir.
Örneğin bir işletme de satış politikalarını değiştirme kararı alınmış ve satış vadeleri 2 ay uzatılacak ise burada finansman sorunu olacağı görülmeli. Hemen aylık satış tutarları hesaplanmalı, iki aylık satış tutarı yeniden tahmin edilmeli ve bunun kaynağını nerden bulacağını da çözdükten sonra kararı uygulamalıdır. Örneğin aylık 1.000.000.-YTL satış oluyorsa vadeleri 2 ay uzattığınızda 2.000.000 YTL’ den daha fazla (vade uzarsa satış mutlaka artacaktır) bir kaynak bağlanması gerekir. Tabi ki yönetici kaynağı yaratma becerisine göre finans konusunu da çözecektir. İşletme de hammaddeyi 3 ay daha uzun vadeli almaya başlayabilir. Kredi kullanılabilir. Sermaye artışı yapılabilir. İşte tüm bu kararları verirken, yöneticinin düşüneceği, araştıracağı konuların tamamı finansal verilerdir.
Peki, bu verileri nereden ve nasıl elde edecektir. Bunun için yönetici neleri bilmeli ve öğrenmelidir. İç verileri bilmek, toplamak, yorumlamak ve kararlara yansıtabilmek için işletme içi bilgilerin bilinmesine, okunabilmesine ve planlanabilmesine ihtiyaç vardır.
Günümüz işletme ve yönetim anlayışı içerisinde bir yöneticinin;
1- Temel finansal bilgiler, finansal yönetim konuları,
2- Mali tablolar (Bilanço,gelir tablosu, nakit akım tablosu) hakkında bilgi sahibi olması ve bunları okuyabilmesi,
3-Okunan mali tabloların analizi, karşılaştırılması ve yorumlanması
4-Okunan bilanço ve diğer tablo sonuçlarına ve gelecek ile ilgili kararlara dayanarak FİNANSAL PLANLAMA ve FON gereksinimi,
5-Tahmini BÜTÇE yapılabilmesi,
6-Kısa süreli dönemler için MALİYET-KÂR analizi yapılması,
7-PARANIN MALİYETİ ve zaman değerinin hesaplanması,
8-FAİZ HESABI, VADE ve Geri ödeme planlarının yapılması,
9-En uygun SERMAYE yapısının ve SERMAYE MALİYETİ’NİN belirlenmesi,
10-En uygun İŞLETME KAYNAĞININ seçimi,
11-Projelerin değerleme yöntemi,
Fizibilite analizlerinin finansmanı, gibi konuları bilmesi o yöneticiyi ayrıcalıklı kılmaktadır.
Yönetici iyi bir finansman yöneticisi olmak zorunda ve iyi bir finansman kaynağı yaratıcısı olmalıdır. Tıpkı Macar şairi gibi akıllı olmak zorundadır.
MACAR ŞAİRİN FİNANSMAN KAYNAĞI
Parası olmayan Macar Şairi Petöfi’nin, bir gün sandal ile nehri karşıya geçmesi gerekmektedir. Düşünür ve sandalcıya;
“Arkadaş sana belki para veremem ama mükemmel bir nasihat verebilirim” der.
Sandalcı önemli bir şey söyleyecek zannederek şairi sandala alır ve parasız karşıya geçirir. Sandaldan inerken Şair Petöfi merakla bekleyen sandalcının omzuna vurarak:
“ Bana yaptığını başkalarına yapma, yoksa aç kalırsın dostum” demiş ve uzaklaşmış.
MUTLU YÖNETİCİ
Şu an işletme yönetimi içinde yer alan herkes bir finansman canavarı ile uğraşmakta ve gün boyu adeta başka işle uğraşamamaktadır. Üst yöneticilerin günlerinin %90; nı finansman sorunları almaktadır. Finans dışındaki pazarlama, satış, müşteri ilişkileri, arge, üretim,kalite,lojistik,çalışanların motivasyonu,soysal sorumluluk projeleri ve insan kaynakları, yönetici ve çalışanların eğitimleri gibi konulara adeta zamanlarının kalmadığına şahit oluyoruz. Unutmayın zaman geri döndürülemeyen tek şeydir. Zaman yok değil, zamanı iyi kullanamama vardır.
Günümüz yöneticilerinin iş ve finans stresinin özel yaşamlarına da zarar verdiği bir gerçektir. İşi kendileri değil, iş onları yönetmektedir.
Madem finans bu kadar zaman alıyor ve bu kadar işletme yönetimi için önemli. O halde bu konuda kendini yetiştiren bir yöneticinin daha sağlıklı ve başarılı bir yönetim sergileyeceği, zamanını iyi kullanacağı ve özel yaşamının da bir düzene gireceği ve mutlu bir iş ve özel yaşamına katkı sağlayacağı tartışmasızdır. Aynı düşüncede iseniz FİNANS, FİNANSMAN, FİNANSAL PLANLAMA, MALİ TABLO, BÜTÇE, ANALİZ, BİLÂNÇO OKUMA vb. kavramlarla dost olunuz ve onların üzerine giderek, onları tanıyarak yaşamınızı daha mutlu kılabilmek sizin elinizde diyor, finansınızın, zamanınızın ve mutluluğunuzun bol olduğu bir hafta diliyorum.
|
